آیندهی ما با چت بات ها (Chat Bot) گره خورده؛ چه برایش آماده باشیم یا نه. این عبارتی است که بهطور مستقیم یا تلویحی، از زبان رهبران شرکتهای بزرگ تکنولوژی میشنویم. آنها در پی ساخت پلتفرمهایی هستند که قادرند جای اپلیکیشنهای امروزیمان را بگیرند؛ بات های (Bot) کوچک هوشمندی را در نظر بگیرید که به کلماتتان گوش میدهند و به شما در انجام کارها کمک میکنند. ساتیا نادلا، مدیر عامل مایکروسافت اخیرا گفته «این تکنولوژیای است که از آن راه گریزی نیست.» فیسبوک هم Bot Store خود را راه انداخته است. اما میخواهیم بک بار دیگر ببینیم باتها چه هستند، به چه دردی میخورند و از همه مهمتر شرکتهای بزرگ در توسعهی آنها در چه مرحلهای قرار دارند. با رومند همراه باشید.
چت بات چیست؟
به زبان ساده، چتبات نرمافزاری است که به شما در انجام کارها کمک میکند یا نقشی سرگرمکننده در زندگیتان بازی میکند. باتها این پتانسیل را دارند که جای اپلیکیشنهای امروزیمان را بگیرند. فرض کنید به جای باز کردن اپلیکیشن هواشناسی، از یک بات در مورد وضعیت هوا بپرسید. در نهایت، کار به جایی میرسد که یک چتبات به دستیار شخصیتان تبدیل شده و همهی کارهای شما را راست و ریست میکند. فرقی ندارد که بخواهید تاکسی بگیرید یا با کسی قرار ملاقات بگذارید؛ یک چتبات واحد باید از مدیریت همهی اینکارها بربیاید.
همچنین پلتفرمهای مرسوم مثل واتساپ یا فیسبوک مسنجر، باید میزبانی چتباتهای مختلف را برعهده بگیرند و به آنها اجازه بدهند با کاربران ارتباط برقرار کنند. بهطور مثال یک چتبات از یک شرکت هواپیمایی مطرح، در بستر پلتفرم واتساپ به شما میگوید که پروازتان تاخیر داشته؛ چتباتی دیگر هم از شرکت پست به شما خبر میدهد که بستهتان ارسال شده. البته فکر نکنید همیشه پشت این باتهای هوشمند، رباتها هستند که با شما صحبت میکنند؛ خیلی وقتها این باتها فقط وظیفهی انتقال اطلاعات به ما را انجام میدهد و در واقع پیام متخصص یا کارشناس را به ما منتقل میکنند.
آیا باتها چیز جدیدی هستند؟
پاسخ کوتاه: خیر. پاسخ بلند: داستان باتها به دههی ۶۰ میلادی برمیگردد. از دههها پیش رباتهای سخنگویی برای سرگرم کردن مردم ساخته میشد. اما چیزی که مایکروسافت یا فیسبوک به دنبالش هستند، بسیار پیچیدهتر از این حرفهاست.
بات ها چگونه آینده را تغییر میدهند؟
باتهای هوشمند نحوهی استفادهی ما از تلفنهای هوشمند و کامپیوترها را دگرگون میکنند. به قول ساتیا نادلا، مدیر عامل شرکت مایکروسافت، این شرکت در نظر دارد «گفتوگو» (Conversation) را به یک پلتفرم جدید در دنیای کامپیوترها تبدیل کند. ما در سالهای اخیر عادت کردهایم که با کلیک روی آیکون نرمافزارها، اجرای اپلیکیشنها و استفاده از باکسهای جستوجو، به اطلاعات موردنظرمان برسیم. اما چتباتها میتوانند کل این فرایند را تغییر بدهند. در آینده (شاید از همینالان) شما میتوانید از گجتتان در مورد وضعیت هوا بپرسید و چتبات با توجه به موقعیت جغرافیاییتان به شما میگوید که باید چتر با خود ببرید یا خیر. به عبارت سادهتر نه به اپلیکیشن نیازی است و نه به باکس جستوجو.
آیا همهی چتبات ها یکجور هستند؟
پاسخ این سوال هم منفی است. انواع و اقسام بات وجود دارد. از باتهای کودن تا باتهای باهوش. اگر یادتان باشد تا چند سال پیش وقتی از سرویس Google Now سوالی میپرسیدید، یکی درمیان پاسخهای اشتباه میداد. اما بهتدریج به دوران باتهای باهوشتر وارد میشویم. بهطور مثال وقتی از یک بات هوشمند میپرسیم که هوا چطور است، باید با توجه به همهی جوانب پاسخمان را بدهد: مثلا باید بگوید «الان هوا آفتابی است» و همچنین بتواند با در نظر گرفتن جلسهای که برای همان روز در یک شهر دیگر برایمان تنظیم کرده، اعلام کند که «اما برای عصر ]در فلان شهر[ هوا بارانی است؛ چتر را فراموش نکن».
شرکتهای مطرح در توسعهی باتها چه قدمهایی برداشتهاند؟
مایکروسافت، اپل، فیسبوک و گوگل و چندین شرکت کوچک و بزرگ دیگر در حال توسعهی پلتفرمهایی برای تولید چتباتها هستند. آنها همچنین با دستیارهای صوتیشان رقابتی سخت را آغاز کردهاند. در ادامه یکبهیک تلاشهای برخی از این شرکتها را با هم مرور میکنیم.
مایکروسافت و چتبات Tay
چند هفته پیش، مایکروسافت با چتبات Tay جنجال بزرگی به پا کرد. Tay در واقع چتباتی است که قرار بود به عنوان یک دختر ۱۴ ساله، ایفای نقش کند. شما وقتی این بات را در مکالماتتان در توییتر یا اسنپچت، تگ میکردید، او به گفتههای شما واکنش نشان داده و پاسختان را میداد. اما این دختربچهی معصوم در مدتزمانی کوتاه به یک موجود نژادپرست و بددهن تبدیل شد!
ماجرا از این قرار بود که عدهای به کمک هم، از نقص در سیستم یادگیری این چتبات سوء استفاده کرده و چیزهای بدی به او یاد دادند! باید بدانید که مایکروسافت بهسرعت چتبات Tay را تعطیل کرد و گفت که این چتبات بهزودی با بروزرسانیهای بهتری برمیگردد.
حضور مایکروسافت در چین با چتبات Xiaoice
برعکس پروژهی ناموفق Tay، مایکروسافت یک چتبات متنی معروف دیگر هم دارد که در چین سر و صدای زیادی به پا کرده. این چتبات، Xiaoice نام دارد و بین نوجوانان چینی بسیار محبوب شده.
این بات، گفتوگوهای قبلی با شما را به خاطر میسپارد. بسیاری از جوانان چینی ساعتها با Xiaoice صحبت میکنند و به باهوشتر شدن آن کمک میکنند.